Writers - Ndebele & English Novels@Makhox

UMLILO WABAPHANSI
Ukudutshulwa kwami eGoli.
Amakhasi angamatshumi ayisithupha lesithupha(66) Njengoba laselisiya ngomtsha wendoda inkombalanga yami yayisithi kuyimizuzu emine litshayile ihola lesithathu emini yantambama,into eyayimnandi ngalelo bhayisikili lalilamagiya njengemota ayesanda kufika ama mowuntani,mina ngangilazi ngoba ngangilalo ngakithi ngangilithengelwe ngu Baba ngonyaka odlule ngoba ngangipasile esikolo,kwaba lula kimi ukuhamba ngalo lelo bhayisikili kwakuthi nxa ngehlela esifuleni ngihle ngilintshintshe,khonokho ngasengidlule emizini sengingene ekhalweni lwezintaba kuzwakala amakilogo enkomo le nyoni kuphela,ngalitshova kwakuthi la okwehle khona ngime ukutshova ngithiye uzwe lithi"ce ce ce lamasondo esenza umdumo,ngesikhatshana ngasengingenile umgwaqo oqonda esikolo eDanangombe okwakuyindlela yebhasi uGodlwayo uwoza fulayideyi,ngama ngahlolisisa ukuthi kusasekhona engangikulandile ekhaya?lakanye lalinjalo iphepha elalile nhlabathi lamanzi,ngakhumula iyembe ngisenzela umqanso wako Nyoni mude phela uphelela ebhikimani ezitolo lapho okuphambuka umgwaqo oqonda eMbembesi esikolo,ngalisusa ngamandla iyembe sengiyigaxe empondweni ikepesi ngayitshekisela eceleni ukuthi imvalele ilanga lingangiphandli,ngalincenga ngaze ngawuphutsha,lapho nxa usuka ko Bhikimane ezitolo uqonda eDanangombe kwehlile okumangalisayo uze uyefika esifuleni esithela edamu lako Jamela.Ngehla ngiyisivuvu ngithe ngisiya wela isifudlana sokuqala ngingachaphi ibholoho lesifula sako Jamela diba diba lobabhemi elele phakathi komgwaqo engagqize qhakala ngathi ngiyaliqobotsha layala lihamba ngamandla ngiqonda ngakuye ubabhemi,ngabona ukuthi akula ngeyinye indlela ngaphuma emgwaqweni lagijima phakathi komgelo ohambisa amanzi ngithe ngithi angilibisele emgwaqweni latsho selifikile edongeni lwesifudlana ngalibamba ngaya kwesokudla lavika udonga ladlula litshitshiza imduli yebholoho ngesitibili,ngagagadlela imiqobotsho yonke lama lathula ngehla kwangathi ngingadilikela phansi ngovalo ,ngaliyamisa esihlahleni eceleni komgwaqo ngabuyela emuva ngamthola ubabhemi ezilalele ngadobha amatshe ngamjikijela wavuka wabaleka,ngabuyela emuva ngafika ngagqoka iyembe yami ngagada ibhasikili sengi caphuke,ngaziduduza ngokuthi ,kungcono alilimalanga ibhayisikili lika Mafuza,khono ngasengingenile ko Mafuza ngathola abadala behlezi emthunzini wesihlahla somjumbula besidlela imfe,endlini yomkhuleko ngangisizwa uMafuza ekhuleka,ngafika ngakhulula umthwalo ngeyamisa ibhayisiki eceleni womduli womkulu,ngaya lapho okwakuhlezi abadala,ukhulu wathi"awu awu wethu suphendukile masinya kangaka?ngathi yebo khulu,ngaqhubela umama wathi"wenzile mtanami ngithemba lapho olala khona namhla owuvuki.