KÖYÜMÜZÜN TARİHÇESİ
1 - Köyümüz, 1560 yılında ZEROVA ( altınyurdu ) ismi ile Niksar bucağına bağlı idi. Niksar ise bu yılda KASTAMONU sancağına bağlıdır. O tarihlerde bu yöre ormanlık ve tarla görünümündedir.
2 – Köyümüz, 1840 yılında SİVAS sancağına bağlı Niksar kazasının 10 hanelik ZERAA mezrası. 1860 ZERAA MUHTARİYETLİĞİ.
3 – Köyümüz, 1883 yılında Tokat ili Niksar ilçesi 16 hanelik ZERAA köyü.
4 – Köyümüz soyadı kanunundan 6 yıl sonra isim değiştirerek ZERAA yerine GÜLBAYIR ismini 1934 yılında almıştır.
5 – Köyümüze ilk hane yerleşimi 1654 yılında olmuştur. İlk yerleşen TERZİ BABA ‘ dır. 1685’ te DERVİŞ MEHMET yerleşmiştir. 1715 yılında köyün ilk kuruluşu oluşmuştur. Yerleşim bölgeleri ise şöyledir.
a- 1. yerleşim bölgesi ( ZEROVA ) : Halk arasında küçükzeroğu ve tuzla isimleri ile söylenmektedir. 1473 - 1560 yılları arasında bu bölgede 17 hanelik Ermeni halkı yaşamıştır. Tüccarlar bu bölgeden altın çıkardığı için, ZER ( altın ) ve OVA ( yurt ) ismini almıştır. Bu kelime Farsçadır.
b- 2. yerleşim bölgesi ( ESKİKÖY ) : Halk arasında buraya ESKÖY denir. Bu bölgeye Müslümoğullarından Şeyh Mehmet Duyum oğlu MUSTAFA DUYUM ( SARISAKAL ) ve kardeşi SALİH DUYUM babaları ile birlikte , Haytatuğundan evlerinin olduğu yere kadar kazmalarla bir cılga yol açmışlardır. Bu caddeye halk arasında SARISAKAL CILGASI denmiş, 2006 yılından sonra AYVAZ CADDESİ adı verilmiştir. Bu bölgede halen HAMALOĞULLARI ve ORAK BACAK ile HAMİDENİN BEKTAŞ aileleri yaşamaktadır.
c – 3. yerleşim bilgesi ( SÜTLÜK ) : Burada 1800 yıllarından sonra 10 haneli Rum halkı yaşamıştır. Susuzluk ve bazı nedenlerden dolayı bu halk Avrupa ve Amerikaya göç etmiştir. Bu bölge şu anda tarım ve orman arazisidir.
6 – HAMZA AĞA : Tuzla önünde bulunan Hamza nın çayırı denilen tarlaya, Ordu ili Keşderesi bölgesinden gelmiş olup burada 5 yıl tarımla uğraşmıştır. Daha sonra Çakırgillerin evlerinin doğusunda bulunan Hamza ağa nın tarlası denilen yerde 15 yıl kalmıştır. Buraya CEVİZLİK denilmektedir. 20 yıl köyde kaldıktan sonra başka bir yöreye gitmiştir. Köyümüzde Tuzla da ve Cevizlik te bu kişi adına 2 tarla mevcuttur. Ne zaman yaşadığı bilinmemektedir. Veli Sulu ve Dokça tarafından çok eski yıllarda yaşadığı söylenmektedir.
KÖYE GELEN SÜLALELER
( 1815 - 1860 )
LAKAP – SOYADI BOYLARI GELDİĞİ YÖRE
Müslümoğulları ( Duyum ) Kayı Gümüşhane-Kelkit
Keleşoğulları ( Yıldırım, Keleş ) Çepni Ordu/Fatsa/Keşderesi
GROĞU GİLLER
( Karaman,Kaplan,Ergüden ) Kınık Reşadiye/Tozanlı
Alikahyalar ( Demirel ) Çepni Ordu/Akkuş/Merkez
Kırmanlar ( Baykal ) Kayı Akkuş/Karakuş
İMAMOĞULLARI Çepni Ordu/Akkuş/Karakuş
( Turhan,Özyurt )
Hellecigiller ( Çağlayan ) Çepni Ordu/Fatsa/Keşderesi
Simsarağa ( Alparslan ) Çepni Ordu/Akkuş/Karakuş
Çakırgiller ( Bozkurt ) Kınık Ordu/Fatsa/Keşderesi
Kölebektaşlar ( Öz ) Eymür Almus/Merkez
Hocagiller ( Tunçel ) Çepni Ordu/Fatsa/Keşderesi
Mollaveliler ( Paçacı ) Kınık Reşadiye/Tozanlı
Gücekler ( Ayhan ) Kınık Elmüdü ( Bilgili ) Köyü
Veliağalar ( Balcı ) Çepni Ordu/Akkuş/Karakuş
Karabaltalar (Görgün ) Kayı Reşadiye/Tozanlı
Kelağalar ( Keser ) Çepni Akkuş/Merkez
YUMALAKLAR Kınık Akkuş/Merkez
( Çakar,Durmaz )
Codarlar ( Günal ) Kayı Reşadiye/Tozanlı
Aşurağalar ( Yurdaer ) Kayı Reşadiye/Merkez
Kazancıgiller ( Bolat ) Çepni Akkuş/Merkez
Zobudayı ( Elgin ) Çepni Reşadiye/Tozanlı
Ali onbaşı ( Ural ) Kayı Reşadiye/Tozanlı
İbil ve Davulcu ( Özsoy ) Kınık Ordu/Fatsa/Keşderesi
Hamallar ( Önal ) Kayı Niksar/Merkez
Kösegiller ( Altay ) Çepni Ordu/Fatsa/Keşderesi
Tekkeşinler ( Yüksel ) Kınık Reşadiye/Tozanlı
Karaahmet ve mehmet (Yılmaz ) Kınık Reşadiye/Merkez
Ellezgiller ( Sulu ) Kınık Reşadiye/Tozanlı
Topal Mustafalar ( Fırat ) Çepni Canik/Terme
Orakbacaklar ( Cin ) Kayı Canik/Terme
Tırçoğugiller ( Kalın ) Kınık Akkuş/Merkez
Sokugiller ( Özkurt ) Kayı Reşadiye /Tozanlı
KÖYÜMÜZÜN TARİHİ İLE İLGİLİ YAPMIŞ OLDUĞU ARAŞTIRMALAR VE DERLEMELER İÇİN, EMEKLİ ÖĞRETMENİMİZ SAYIN; D U R A N A Y H A N 'A TEŞEKKÜR EDİYORUZ.
KAZIM KESER-DERNEK BAŞKANI