Bütün SUŞEHRİ' Li ArkadasLarımızı BekLiyoruz..!
BUNUN İÇİN DESTEKLERINIZI BEKLIYORUM.
Grubumuza üye olmak ve arkadaşlarınızı davet etmek için:
Türkçe Facebook kullanıcıları için:
1 ► Önce grubumuza katılın.
2 ► Daha sonra sayfanın sağında ki "İnsanları Gruba Davet Et"e tıklayın.
3 ► Bütün arkadaşlarınızı seçin.
4 ►"Davetiye Gönder"e tıklayın.
5 ► Teşekkür ederiz...
Mübadele nedir?
1912-1922 yılları arasındaki savaşlar nedeniyle Balkanlar’da, Ege Adaları’nda ve Anadolu’da büyük acılar yaşandı. Balkan Savaşı sonrasında yüz binlerce Müslüman savaşta yenik düşen Osmanlı Ordusu’nun peşi sıra korku ve panik içinde doğdukları toprakları terk ederek Anadolu’ya sığındı. Benzer trajedi, 1922 yılında Kurtuluş Savaşı’nda yenik düşen Yunan Ordusu’yla beraber Anadolu’yu terk eden Ortodoks Rumların başına geldi. Bir ay gibi kısa bir süre içinde yüz binlerce Ortodoks Rum Yunanistan’a sığındı. Bu durum Yunanistan’da büyük sıkıntılara ve kaosa yol açtı. Yunanistan’ın nüfusu bir anda dörtte bir oranında arttı. Lozan Barış Konferansı toplandığında öncelikle sığınmacılar ve esirler konusu ele alındı. İngiltere temsilcisi Lord Curzon’un teklifi ve Milletler Cemiyeti görevlisi Nansen’in raporu doğrultusunda; 30 Ocak 1923 tarihinde Yunanistan’da yerleşik Müslümanlarla Türkiye’de yerleşik Ortodoks Rumların zorunlu göçünü öngören Mübadele Sözleşmesi imzalandı. Bu sözleşme uyarınca; İstanbul’daki Ortodoks Rumlar ile Batı Trakya’daki Müslümanlar hariç Yunanistan’da yerleşik bütün Müslümanlar Türkiye’ye, Türkiye’de yerleşik bütün Ortodoks Rumlar Yunanistan’a gönderildi. Mübadele sözleşmesinin kapsamına 18 Ekim 1912 tarihinden sonra yurtlarını terk etmiş olanlar da alınarak mülteciler sorununa bir çözüm bulunmuş oldu. Tarihteki ilk ZORUNLU GÖÇ’ü içeren bu sözleşme ile iki milyon civarında insan yurtlarından kopartılarak, yeni yerleşim bölgelerinde yaşamaya mecbur edildi. Tarihimizdeki bu kitlesel ve zorunlu göçe kısaca mübadele, bu insanlara da mübadil deniyor
Balkanlar ve bir Türk Şehri Kayalar
Kayılar Osmanlı Devleti'nin balkanlara açılıp buraları fethettikten sonra Osmanlıya ilhak olan Karaman oğullarını fethedilen Yunanistan ve Makedonya arasında yer alan Vardar Ovası ve civarına getirerek yerleşim olarak gösterdiği ünü türkülere de konu olan Vardar ovası etrafında Kayalar yerleştikleri şehrin adıdır. Bir çok Türk ve Tatar boyunun da yerleştiği ve asker yetiştirmiş önemli bir Osmanlı şehridir.
Etimolojisi
Osmanlıca K-Y-L-R diye yazılır. Ora muhacirleri biz Kayılar'lıyız derken ı var yok gibi teleffuz ederler.*Kayalar, Kayılar veya Kaylar Osmanlı Devleti-i Aliyesinde Rumelinin Başkenti olan Manastır'ın en önemli kazası(ilçesiydi).
Tarihçesi
Asıl adı Tapu Tahrir Defterlerinde Kazay-ı Cum'a (nam-ı diğer "Kayılar Kazası") olarak geçer. Halk arasında Kazayı cuma benimsenmemiştir. Rum elinin başkenti Manastıra yakın Müslüman Türklerin yerleştiği en önemli bir yerdir. İn Obası, Cerelli, Cuma Bektaşi yerleşim yerleridir.
Adını Osmanlı İmparatorluğu tarafından fethedilmesi sonrasında buraya yerleştirilen Kayı boylarından almıştır.
1924 Nüfus Mübadelesi'nden sonra Pontus Rumlarının yoğun olarak yerleştiği merkezlerden biri olmuştur.
İdari tarihçesi
Kayılar, Rumeli’de bir dönem Selanik'e bir dönem Manastır'a bir dönemde Serfiçe'te bağlı olan Kazai Cuma (namı diğer: Kayılar Kazasının (ilçesinin) adıdır. Osmanlıca K-Y-L-R Kayılar, Kayalar , Kaylar kazası yerine Avrupa metinlerinde Latince Kailar kullanılırdı. Bir dönem gereklerce Ptolemaida Kailar a değiştirildi şimdilerde Grekler "Ptolemais" demektedirler
Osmanlı'da: Bir dönem Selanik'e, bir dönem Manastır'a bir dönemde Serfiçe'ye bağlıydı. Akdeniz'in Osmanlı egemenliğine geçmesinde büyük roller oynamış Barbaros Hayrettin, Oruç Reis, İlyas Reislerin atalarının memleketidir. Selanik'i Üsküp'e bağlayan ana yol üzerindedir. Buradaki pek çok cami, tekke ve vakıf yıkık durumdadır.
Şehir Merkezi iki ana parçaya ayrılır: 1.Aşağı Kayılar) ve Yukarı Kayılar)
Yunanistan'da: (Yunanca'da Πτολεμαΐδα, Ptolemaida) Yunanistan'da Batı Makedonya bölgesindeki Kozani vilayetine bağlıdır.Aynı dönemde şehrin ismi değiştirilerek (evvelce Yunanlılarca da Toleymeyida Kayılari denmekteydi) Sonradan 1970 lerde Kayıları terk ettiler. Büyük İskender'in komutanlarından birinin adı verilmiştir (Makedonya'nın -Yunanistan Makedon yasının- pek çok şehrinin Yunanistan yönetimindeki yeni isimleri Büyük İskender'in komutanlarına atfen seçilmiştir).
Kayılarda Nüfus Hareketleri
Kayı boyundan gelenler 1490'lı yıllarda KAYALARDA yerleşmeye başlayarak yaklaşık 530 yıl sonra 1923 yılından itibaren Anadolu’ya Dönmüşlerdir.
Kayılardan Anadolu’ya Gelen adı kayıtlara geçmiş Mübadiller
-Alaca'lar -Zeyfe Eminler sülalesi -Zenginler -Molla Hüseyinler-Uzun Hüseyinler -Mazlum Beyler -Halit Hocalar -Genç Sülalesi-Fehim Ağalar-Nalbant Veli -Zenun ağalar-İslam ağalar -Koçlar-Karalar
Erdoğmuş yerel lehçe ile Erde muş Uzun İsinler(Molla İsinler)
Kuzlu (oğuzlu karyesi diye tapu tahrir defterlerinde geçer.) veya Anadolu'da nüfus kayıtlarında Kozlu köy diye geçer . Meşhur Cem Kozlu buralıdır.
Çalcılar –Hasan köyü-Kara pınar köyü-Çalcılar-Köseler-Ağustos-Karaferya-Sele
İn Obası Karaman oğulları’ndan getirilmiş Kıpçak-Tatar savaşçılar ve akıncılar tarafından kurulmuştur. Köyün üst başında bir kaç tane mağara bulunmakta ve bunlar atalar ve şaman kültüründen dolayı kutsal sayılmaktadır. Topçular ve Cuma tekkesi arasında Sari kaya eteklerinde kurulmuştur. Yeni adi Akrini'dir . Mübadelede, İn Obası halkı Cerelli ve diğer yakın köylerden az sayıda aileyle birlikte Manisa, Samsun-Havza, Sivas-Divriği, Sivas-Suşehri köyleri başlıca Yeşilyayla-Bostancık-Eskişar-Gözköy vb.,Elazığ’ın yakın köyleri ve Niğde civarına yerleştirilmişlerdir. samsun Havza (Şeyh koyun ve Hacı dede köyleri)ve Manisa (Merkez Yeniköy)de toplanmışlardır. Kıpçak Türklerinin şaman öğretilerinden ileri gelmektedir. İslam anlayışları savaşçılıklarından ve Osmanlı'ya asker sağlamalarıyla bilinirler.
Cerelli Cerelli köyü şimdiki adi Haravgi olan eski Cuma yakınında bir köydür. Halkından bir kısmı İn Obası köylüleriyle akrabalıkları nedeniyle 1924 mübadelesinde Anadolu'da ayni yerlere yerleşmişlerdir. Cerelli köyünde, tıpkı Cuma gibi, su anda oturum bulunmamaktadır. Sarıgöl altında bulunan kömürün islenmesi amacıyla kurulan 4 büyük termik santralinin yarattığı hava kirliliği Kaylar ovasının bir kısmını yaşanmaz duruma getirmiştir. Bu nedenle Cuma (Haravgi) kazası ve ona bağlı bazı köyler su anda boşaltılmış bulunmaktadır.
Topçular –Baraklı-Çerkesköy-Çeşme-Aydos-Gülünç
Kölemez Kölemez,köyün sütünden yapılan bir süt mamulü olup koyun sütü koyulaştığı zaman kaymak kıvamında yapılan ve Yörüklere mahsus bir süt yiyeceğidir.Ortakçıların sürü sahiplerine sürülerin sütten kesilmelerinin son demlerinde verilen nefis yiyeceğin adıdır. Kölemezliler urfa karaca dağ dan gelen kayı aşireti olmaları ve bir kısmının eyyübilerle bağlantılı olması nedeniyle(çocuklarında Eyüp ve Halit isimlerinin babadan oğula intikalinde de görülmektedir.) ve Eyyübiler in kölemenlerle bağlantılı olduğundan kölemezliler kölemenlilerle bağlantılı olabilir.
Uçana –Nalbantköy-İğneli-Kurtlar-Debre-Sulpa-Durutlar-Oyvadina-Muralar
KırımşaKırımşa ( kırımşah )1390 yılında Balıkesir civarından getirilen karasi kayıları tarafından iskan edilmiştir.Gazi Evrenos Bey'in Hacı İlbey'e vefa borcunun karşılığı olarak, Hacı ilbey ailesine yurt olarak bıraktığı bölgedir.
Arabina –Komana-Kaynak-Eleyiç-Soroyiç-Noyrat-Sotur-Orhan-Kruşar-Sarıkulak-Milas-Yeniköy-Tarman-Dustan-Kalburcular-Demirciler-Yayla-Dedeler-Kale obası-Bahçeli obası-Ahmetli-Çamurlu-Kadirli-Kırçova-Komana-Türbe-Celalli-Hardarlı-Cuma tekkesi-hacılar-Gaziler-Karaağaç-Çakırlar-Rahmanlı-Baraklı-Ayna obası-Topçular-Veranlık-
Üsküplüler-Köseler-Kırımşa-
Uçana-Köseler-haydarlı-oyvadina-katransa ve Koçana Bu köyler tamimiyle Anadolu Türkleri (Konya’rîler-Karaman oğulları) tarafından iskân edilmektedir. Bunlar buraya ilk fetih sırasında getirilip, yerleştirilmişler ve o zamandan beri dil ve âdetlerini olduğu gibi koruyabilmişlerdir. Dinleri itibariyle sünnî Müslümanlardır. buralardan göç edenlerden bir kısmı Suşehri ve eski ismi ezbider olan şimdiki akıncılar ilçesine yerleşmiştir.
Katransa –Terepişte-Fran koca-Urupan-Kırımşa-Ahmet obası-Oyvadina-Köseler-Kareferya-Kara Ahmet-İsmailler-Cevadlı-Sofular-Işıklar-Cuma tekkesi-
Aşağı kayı köyü Türkiye’nin bir çok ilinde bulunmakla beraber en büyük kayı köyü Kastamonu Tosya ilçesindedir.
ÇOR 1924 Nüfus mübadelesi sonucu Kayalar ilçesinin Çor köyünden gelen mübadiller Gelibolu ilçesi Galata ve Bayır köy’e yerleştirilmişlerdir. Çor kurak toprak anlamına gelmektedir. Çor köyünden gelen mübadiller Rakita gölünde balıkçılık yaparak, hasırcılık ve tarım hayvancılık ile uğraşarak geçimlerini sağlamışlardır. Mübadele öncesi bu köye komşu köylerin Debre, Rakita, Konuf ve Ömberya köyleri olduğu anlatılır.